페북 라이브하던 미얀마 기자가 갑자기 사라졌다

지난 2월 1일 군부 쿠데타 이후 수많은 미얀마 언론이 폐간됐고 기자들이 체포·해직됐습니다. <오마이뉴스>는 쓰러진 미얀마 언론을 돕기 위해 긴급캠페인을 진행합니다. 이 글은 미얀마 현지 기자모임 MPA가 쿠데타 세력의 감시가 삼엄한 극한의 상황에서도 직접 취재해 보내온 내용입니다. <오마이뉴스>는 이를 번역해 한국어·미얀마어로 함께 게재합니다. 기사는 앞으로도 계속 이어지며 기사에 대한 후원(좋은기사원고료)은 MPA의 연대단체인 광주아시아여성네트워크를 통해 현지로 전달돼 미얀마 언론과 민주주의를 위해 쓰입니다.
[편집자말]

▲ 미얀마 군부 쿠데타 세력에 의해 9월 초 체포된 뚜자(Thuzar) 기자. ⓒ MPA

미얀마 군부가 군사 반란으로 정권을 찬탈한 뒤 미얀마 언론인들은 군부의 불법 쿠데타에 대항하는 혁명의 한가운데서 목숨을 건 취재를 이어가고 있다.

여성 언론인 뚜자(Thuzar) 기자는 남성 언론인들마저 마다하는 위험천만한 집회 현장으로 기꺼이 뛰어들었다. 최루탄이 터지고 고무탄과 실탄이 빗발치는 집회현장에서 페이스북 라이브를 통해 현장 상황을 생중계하는 것이 그녀의 취재 방식이었다.

"군부독재자에 항거하는 학생과 시민들을 무력을 동원해 짓누르는 모습을 온 세계가 볼 수 있도록 해야만 한다."

이는 뚜자 기자가 쿠데타 이후 동료 기자들에 입버릇처럼 하던 말이다. 뚜자 기자는 취재거리가 있는 현장이라면 장소를 가리지 않고 한달음에 달려가 페이스북 라이브를 켜고 생중계를 시작했다.

그녀는 위험을 감수하고 집회현장 한 가운데서 쿠데타 세력이 저지르는 탄압과 항거하는 시민들의 모습을 남김없이 카메라에 담았다. 그러던 중 여러 번 체포 직전까지 몰리거나 퇴로가 막힌 상황에서 구사일생으로 탈출하는 등 셀 수 없을 만큼 많은 위기를 겪었다.

실종

미얀마 언론인들은 쿠데타 이후 군부의 집중 표적이 되었고, 현재까지 14명의 여성 기자를 포함해 총 52명의 언론인들이 체포됐다.

지난 2020년 코로나 감염병 사태로 인해 위축된 언론미디어 업계 상황 때문에 대부분의 기자들은 일거리가 줄고 임금 또한 삭감되는 어려움을 겪었다. 게다가 2021년 2월 불법 쿠데타가 발생한 후 여러 언론 매체가 줄줄이 폐간되면서 실직한 기자들은 헤아릴 수 없을 정도로 많다.

쿠데타 세력의 탄압이 수위를 높이면서 언론인들이 활동하기에 위험한 상황이 형성되기 시작했다. 그럼에도 불구하고 뚜자 기자는 군사 쿠데타의 위법성과 부당함을 널리 알려야만 한다는 소명 의식을 잃지 않았다. 그녀는 신념을 갖고 현장으로 달려가기를 선택한 강직한 미얀마 언론인 중 한 명이다.

뚜자 기자는 다른 기자들과 대화를 할 때마다 "이 혁명이 끝나면 기자 일을 그만 두려고 한다. 조용하고 한적한 곳으로 가서 가족들과 쉬고 싶다. 몸도 마음도 너무 지쳤다"고 말하곤 했다.

▲ 군부 쿠데타에 저항하는 시민들을 취재하기 위해 곳곳을 누빈 미얀마 기자들. ⓒ MPA

지난 5월 뚜자 기자의 자택을 쿠데타 세력 병력 40여 명이 급습했다. 다행히도 그녀는 집을 떠난 상태여서 체포 위기를 무사히 넘겼다. 쿠데타 세력 병력은 뚜자 기자 대신 남편을 볼모로 삼아 불법 연행한 뒤 5일 후에 다시 풀어줬다.

뚜자 기자는 가족들의 안전을 고려해 집과 연락을 일절 끊고 홀로 도피 생활을 이어갔다. 그녀는 "지금은 집에 연락을 끊는 게 도리어 가족이 안전해질 수 있는 길이다. 그렇기에 그리워도 연락을 하지 않겠다"라며 눈물 젖은 목소리로 주변 사람들에 이야기했다. 군부가 불법 쿠데타를 일으킨 이후 그녀는 가족과 함께 살지 않고 친구나 동료들과 함께 지내면서 안전한 곳을 찾아 여덟 번 가량 거처를 옮겨 다녔다.

그러던 어느 날 뚜자 기자는 가족을 잠시 만나고 오겠다며 친구들과 머물던 거처를 떠났다. 남편과 딸을 만난 이후 그녀는 친구들에게 돌아오지 않고 그 길로 실종됐다. 가족은 물론 친구와 동료들이 백방으로 수소문하며 그녀를 찾으려 했지만 허사였다.

거리에서 취재 중에 체포된 기자들만큼이나 자택을 급습당해 체포된 기자들도 상당히 많던 시기였다. 길 위에서 사라진 뚜자 기자는 실종 후 무려 28일 동안 소재가 묘연했다. 그러던 어느 날 뚜자 기자가 체포됐다는 소식이 들려왔다.

지난 9월 1일 오후 3시경 가족과의 통화를 마지막으로 사라진 뚜자 기자가 세상에 다시 나타난 건 9월 29일이었다. 양곤 다곤 신도시 동부 경찰서에 뚜자 기자가 구속된 상태라는 소식을 경찰 측으로부터 전해 들었다고 가족에게 연락이 왔다.

가족들은 뚜자 기자가 오는 10월 13일 형법 제505조(Ka) 위반 혐의로 다곤 신도시 동부 법원에서 재판을 받았다는 소식을 전했다. (형법 505조는 '내란과 선동'에 대한 법률이다 - 번역자 주)

남편 "여전히 아내를 만나지 못했다"

▲ 군부 쿠데타에 저항하는 시민들을 취재하기 위해 곳곳을 누빈 미얀마 기자들. ⓒ MPA

남편 예꼬(Yeko)씨는 "지금까지 우리 가족은 아내를 만나지 못했다. 아내가 필요로 하는 물품도 경찰들을 통해서 전해야 했다. 경찰에 아내 소식을 물어도 그저 건강하게 잘 지낸다는 말만 되풀이한다"고 밝혔다.

뚜자 기자를 9월 1일 오후에 체포한 뒤 아웅드볘 경찰서로 연행한 쿠데타 세력은 심문을 진행하고 나서 9월 29일에야 다곤 신도시 동부중앙경찰서로 신병을 인도했다고 남편 예꼬씨는 증언했다.

그녀는 모던 저널, 에야와디 뉴스, RFA(Radio Free Asia: 자유 아시아 방송), 7 Day 뉴스, 프라이데이 타임 저널 등 텔레비전 뉴스와 신문사에서 14년 간 일한 베테랑 기자다. 뚜자 기자는 올해 2월 1일 불법 쿠데타 이후에는 프라이데이 타임 저널과 MPA에서 프리랜서 기자로 일했다. 그러나 5월 들어 언론미디어 업계 상황이 군부의 탄압으로 더욱 악화되며 그녀는 실직하게 되었다.

그럼에도 언론미디어 위원회의 위원이자 미얀마 여성 언론인 네트워크의 집행 위원을 역임했던 뚜자 기자는 체포되기 전까지 양곤에서 고군분투하는 여성 기자들에게 식량과 의약품을 제공하는 활동을 이어갔다.

언론자유와 여성 저널리즘을 위해 활발한 활동을 전개해온 언론인 뚜자 기자가 석방될 수 있도록 국제사회와 한국 국민들에게 도움을 요청드린다.

글 / MPA(Myanmar Pressphoto Agency)
번역 / 최진배 미얀마투데이 대표

<미얀마어 (မြန်မာဘာသာ)>

အလှလေးသူဇာ (သို့) သတင်းထောက်မသူဇာ

စစ်တပ်အာဏာသိမ်ပြီးနောက်အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီကိုတော်လှန်သူများကြားတွင်စွန့်စွန့်စားစားဖြင့်အန္တရာယ်ကြားမှတစ်ဆင့်ပြည်သူများကိုသတင်းတင်ဆင်ခြင်းကိုမြန်မာပြည်ရှိသတင်းထောက်များကအကောင်းဆုံးပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

ယင်းတို့ထဲတွင်အသံသြသြဖြင့်မျက်ရည်ယိုဗုံးများ၊ကျည်ဆံများ၊ရာဘာကျည်များကြားမှာအမျိုးသားများနှင့်တန်းတူမြေပြင်ဖြစ်ပျက်နေသည့်အခင်းအကျင်းကိုဖေ့ဘုတ်Live သတင်းဆက်နေသည့်မှာအရမ်းအန္တရာယ်ကြီးသည့်အလုပ်ကိုလုပ်ခဲ့သူမှာသတင်းထောက်မသူဇာပင်ဖြစ်သည်။

" စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန္ဒပြတဲ့ကျောင်းသားပြည်သူတွေကိုပစ်ခတ်ချေမှုန်းတာကိုနိုင်ငံတကာကောပြည်သူတွေပါသိဖို့လိုတယ်။" ဟုသတင်းထောက်မသူဇာကမိတ်ဆွေသတင်းထောက်များကိုပြောဖူးသည်။

သတင်းဖြစ်ပျက်သည့်နေရာတိုင်းမသူဇာအရောက်သွားပြီးဖေ့ဘုတ်Live တင်ဆက်ခြင်းကိုပြုလုပ်ပြီးအကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကဖြိုခွင်းသည့်ရုပ်ပုံများကိုမရမကရိုက်ကူးရာအဖမ်းခံရခံနီးဖြစ်ရပ်များ၊ပိတ်မိသည့်ဖြစ်ပျက်များမှာအကြိမ်းပေါင်းမရည်တွက်နိုင်ခဲ့ပါ။

အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပစ်မှတ်ထားခံရသူများထဲတွင်သတင်းထောက်များပါ၀င်ပြီးလက်ရှိအချိန်တွင်ဖမ်းဆီးခံရသည့်သတင်းထောက်၅၂ဦးရှိနေပြီးအမျိုးသမီးသတင်းထောက်မှာ၁၄ဦးရှိပြီဖြစ်သည်။

▲ 군부 쿠데타에 저항하는 시민들을 취재하기 위해 곳곳을 누빈 미얀마 기자들. ⓒ MPA

၂၀၂၀ခုနစ်ကာလတွင်ကိုဗစ်ရောဂါကြောင့်လုပ်ငန်းတွေလည်ပတ်ဖို့ခက်ခဲခဲ့သည့်သတင်းမီဒီယာများသည်သတင်းထောက်များအလုပ်ရပ်နားခံရခြင်း၊လစာလျော့ခံရခြင်းများရှိခဲ့ရာ၂၀၂၁ခုနစ်အဏာသိမ်းမှုထပ်ဖြစ်ရပ်ကြောင့်ရပ်နားခံထားရသည့်မီဒီယာလုပ်ငန်းများရှိသလိုအလုပ်လက်မဲ့သတင်းထောက်များလည်းဒုနဲ့ဒေးဖြစ်လာခဲ့သည်။

အမျိုးသမီးသတင်းထောက်များသည်အာဏာသိမ်းမှုအောက်တွင်သတင်းထောက်အဖြစ်အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန်အန္တရာယ်အလွန်များသော်လည်းစစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့်မတရားမှုများကိုဖော်ထုတ်ရမည်ဆိုသည့်အသိစိတ်ကြောင့်သတင်းထောက်အလုပ်ကိုဆက်လက်ရွေးချယ်ခဲ့ကြသူများထဲတွင်သတင်းထောက်မသူဇာတစ်ယောက်အပါအ၀င်ဖြစ်သည်။

" ဒီတော်လှန်ရေးကြီးပြီးရင်တော့သတင်းထောက်အလုပ်မလုပ်တော့ဘူး။နားအေးပါးအေးတစ်နေရာမှာမိသားစုနဲ့နားချင်တယ်။လူရောစိတ်ရောတော်တော်လေးလဲပင်ပန်းနေပြီ။" ဟုဘ၀တူသတင်းထောက်များနှင့်တွေ့ဆုံစဥ်မသူဇာအမြဲပြောဆိုလေ့ရှိသည်။

မသူဇာနေသည့်အိမ်ကိုမေလအတွင်းကအကြမ်းဖက်စစ်တပ်နှင့်ရဲအင်အား၄၀ခန့်ဖြင့်ဝင်ရောက်ရှာဖွေဖမ်းဆီးခဲ့သော်လည်းသူမကနေအိမ်တွင်မရှိသဖြင့်လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။အဆိုပါရှာဖွေမှုတွင်မသူဇာကိုမတွေ့ရှိသဖြင့်သူမ၏အမျိုးသားကိုဖမ်းဆီးသွားခဲ့ပြီးငါးရက်ခန့်အကြာမှပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။

သူမ၏မိသားစုတွေလုံခြုံရေးအတွက်ထည့်သွင်းစဉ်းစားကာအိမ်ဖြင့်အဆက်အသွယ်မလုပ်ဘဲတစ်ယောက်တည်းပုန်းရှောင်နေခဲ့ရသည်နှင့်ပတ်သက်ပြီး"လက်ရှိမှာတော့မိသားစုလုံခြုံရေးကကျမမိသားစုတွေနဲ့ချိတ်ဆက်မှုမလုပ်လေသူတို့အတွက်ပိုလုံခြုံလေလို့ကျမယုံကြည်ထားတယ်။အဲ့ဒါကြောင့်အဆက်အသွယ်မလုပ်တော့ဘူး" ဟုမျက်ရည်စို့စွာမိတ်ဆွေများကိုရင်ဖွင့်လေ့ရှိသည်။

အကြမ်းဖက်စစ်တပ်အာဏာသိမ်းသည့်အချိန်မှစတင်ကာမိသားစုနှင့်အတူမနေထိုင်ပဲမိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်းများလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များနှင့်အတူအမျိုးသမီးတစ်ဦးဖြစ်သော်လည်းအဆင်ပြေသည့်လုံခြုံမည့်နေရာရှစ်ခုထက်မနည်းပြောင်းရွေ့နေထိုင်ခဲ့ရသည်။

တစ်ရက်တွင်အမျိုးသားနှင့်သမီးလေးကိုတွေဆုံရန်အတွက်သူငယ်ချင်းများကိုနှုတ်ဆက်ကာသွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီးအပြန်လမ်းတွင်မိသားစုနှင့်လုပ်ဖောင်ကိုင်ဖက်များနှင့်ပါအဆက်အသွယ်ပျက်သွားခဲ့သည်။

လမ်းမပေါ်တွင်သတင်းယူနေစဥ်ဖမ်းဆီးခံရသူများရှိသလိုနေအိမ်တွင်၀င်ရောက်စီးနင်းကာဖမ်းဆီးခံရသူများလည်းရှိသလိုယင်းဖမ်းဆီးခံသတင်းထောက်များထဲတွင်မသူဇာတစ်ယောက်သည်၂၈ရက်ကြာမည်သည့်နေရာရောက်နေသည်ကိုမသိရှိရပဲပျောက်ခြင်းမလှပျောက်ကာအကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ၏ဖမ်းဆီခြင်းကိုခံခဲ့ရသည်။

စက်တင်ဘာ၁ရက်နေ့ညနေ၃နာရီနောက်ပိုင်းတွင်မိသားစုနှင့်ဖုန်းအဆက်အသွယ်ပြတ်တောက်ခဲ့ပြီးစက်တင်ဘာ၂၉ရက်နေ့တွင်ဒဂုံမြို့သစ်(အရှေ့ပိုင်း)မြို့မရဲစခန်းတွင်ရောက်ရှိနေကြောင်းကိုရဲစခန်း၏ဆက်သွယ်မှုအရသိရကြောင်းမိသားစု၀င်တစ်ဦးကအတည်ပြုပြောဆိုသည်။

မသူဇာကိုလာမည့်အောက်တိုဘာ၁၃ရက်နေ့တွင်ပုဒ်မ-၅၀၅(က) နဲ့ဒဂုံမြို့သစ်အရှေ့ပိုင်းမြို့နယ်တရားရုံးတွင်ရုံးထုတ်စစ်ဆေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းမိသားစုဝင်များဆီကသိရသည်။

" အခုချိန်ထိမိသားစုနဲတွေလိုမရသေးဘူး။ သူမှာတဲ့လိုအပ်တဲ့အသုံးဆောင်ပစည်းတွေကိုရဲတပ်သားလေးကလာယူပေးတယ်တယ်။သူတိုပြောပြတာကနေကောင်းတယ်ကျန်းကျန်းမာမာဘဲတဲ့" ဟုမသူဇာ၏ခင်ပွန်းဖြစ်သူကိုရဲကိုကဆိုသည်။

သတင်းထောက်မသူဇာကိုစက်တင်ဘာလ၁ရက်နေ့ညနေပိုင်းတွင်ဖမ်းဆီးခြင်းကိုခံခဲ့ရပြီးအောင်သပြေစစ်ကြောရေးစခန်းတွင်စစ်ကြောရေးပြုလုပ်ခံရာကာစက်တင်ဘာ၂၉ရက်နေ့တွင်ဒဂုံမြို့သစ်(အရှေ့ပိုင်း)မြို့မရဲစခန်းကိုပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်းကိုရဲကိုကဆိုသည်။

မသူဇာသည်မော်ဒန်ဂျာနယ်၊ဧရာဝတီသတင်းဌာန၊RFA သတင်းဌာန၊ 7 Day သတင်းဌာန၊Friday Time ဂျာနယ်အစရှိသည်တို့တွင်ရုပ်သံနှင့်တကွသတင်းဆောင်းပါးများကိုလုပ်ကိုင်ခဲ့ဖူးသည့်လုပ်သက်၁၄နှစ်နီးပါးရှိလုပ်သက်ရင့်သတင်းထောက်ဖြစ်သည်။

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်Friday Time Journal၊MPA သတင်းဌာနတို့တွင်အလွတ်သတင်းထောက်အဖြစ်လုပ်ကိုင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ဖေဖော်ဝါရီ၁ရက်စစ်ကောင်စီအာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းအလွတ်သတင်းထောက်အဖြစ်ဆက်လက်ရပ်တည်နေသော်လည်းမေလမှစကာသတင်းအလုပ်အကိုင်ကိုရပ်နားထားသူဖြစ်သည်။

မသူဇာသည်သတင်းမီဒီယာကောင်စီအဖွဲ့၀င်တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သလိုမြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသမီးသတင်းထောက်များကွန်ရက်အမှုဆောင်တစ်ဦးလည်းဖြစ်ခဲ့သည်။ဖမ်းဆီးမခံရမီအချိန်တွင်ရန်ကုန်ရှိခက်ခဲနေသည့်အမျိုးသမီးသတင်းထောက်များကိုအစားအသောက်နှင့်ဆေးဝါးများကူညီထောက်ပံ့ပေးခဲ့သူတစ်ဦးလည်ဖြစ်သည်။

သတင်းမီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်၊အမျိုးသမီးသတင်းထောက်အရေးများကိုတက်ကြွစွာလုပ်ဆောင်ပေးလေ့ရှိသည့်သတင်းထောက်မသူဇာကိုနိုင်ငံတကာနှင့်ကိုရီးယားပြည်သူများကပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးအတွင်ဝိုင်း၀န်းကူညီပေးကြဖို့တောင်းဆိုလိုက်ပါသည်။

#미얀마 #기자

패밀리사이트

공유하기